Bestaanszekerheid en schuldenaanpak: Prinsjesdag 2024 onder de loep
Afgelopen dinsdag (17 september) was het Prinsjesdag. Op Prinsjesdag spreekt de Koning in de Verenigde Vergadering van de Staten-Generaal de Troonrede uit. Daarin geeft de regering aan wat de belangrijkste plannen zijn voor het komende jaar. Zoals eerder aangekondigd in het regeerakkoord worden er maatregelen getroffen om de koopkracht te verbeteren door lastenverlichting voor middeninkomens en kwetsbare groepen, zoals via een verlaging van het eigen risico naar €165 en maatregelen om de energierekening betaalbaar te houden.
Dit zijn de belangrijkste plannen uit de begroting:
Versterken van bestaanszekerheid
Het kabinet heeft duidelijk gemaakt dat bestaanszekerheid centraal staat. Om armoede effectief te bestrijden, worden het kindgebondenbudget en de huurtoeslag verhoogd. Ook wordt de afbouw van de dubbele heffingskorting in de bijstand bevroren tot 2027, zodat mensen in de bijstand meer financiële ruimte krijgen.
Vroegsignalering en samenwerking
Het kabinet werkt samen met organisaties als de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG), NVVK en Divosa om vroegtijdig in te grijpen bij dreigende schulden. Daarnaast wordt er gewerkt aan een integraal schuldenoverzicht, wat mensen inzicht geeft in hun totale financiële situatie. Dit is essentieel om tijdig hulp te kunnen bieden. De ambitie om kleine schulden klein te houden, bijvoorbeeld door de kosten van invordering niet snel te laten oplopen, is een welkome maatregel voor veel mensen die met schuldproblemen te maken hebben. Voor Verder is de focus op vroegsignalering een belangrijk aandachtspunt. Het is van groot belang dat het kabinet actief in gesprek blijft met de branche, zodat praktijkervaringen en inzichten vanuit organisaties als de onze meegenomen worden in het beleid.
Toch maken wij ons zorgen over het naderende ‘ravijnjaar’ 2026, waarin de rijksbijdragen aan gemeenten drastisch worden verlaagd. Deze daling kan een grote impact hebben op de mogelijkheden van gemeenten om schuldenproblematiek tijdig aan te pakken. De onzekerheid rondom deze bezuinigingen zit de meerjarenplannen van gemeenten in de weg, wat de effectiviteit van onder andere vroegsignalering en schuldhulpverlening kan ondermijnen. Dit kan vooral nadelig zijn voor kwetsbare groepen, die afhankelijk zijn van snelle en effectieve hulp om hun financiële situatie te stabiliseren.
Nazorg als speerpunt voor de toekomst
De maatregelen van het kabinet zijn een stap in de goede richting om armoede en schulden te bestrijden. De focus op vroegsignalering, samenwerking op buurtniveau, en het betrekken van maatschappelijke partners biedt nieuwe mogelijkheden voor Verder om haar missie voort te zetten. Hoewel dit belangrijk is, zien wij dat financiële stabiliteit na het oplossen van schulden minstens zo belangrijk is. Een schuldenvrije toekomst begint pas echt wanneer er na de afwikkeling van een schulddossier voldoende aandacht is voor nazorg. Dit betekent dat mensen niet alleen geholpen worden om uit de schulden te komen, maar ook om duurzame financiële stabiliteit te behouden. Daarom pleiten we voor meer aandacht voor nazorg, zodat de positieve effecten van schuldhulpverlening blijvend zijn.